1. Rối loạn ngôn ngữ là gì?

Rối loạn ngôn ngữ (RLNN) là một rối loạn sức khỏe tâm thần, một dạng di chứng não, do vùng não bộ đảm nhiệm chức năng ngôn ngữ bị suy yếu khi cơ thể mắc phải những bệnh lý hay có những tổn thương khó hồi phục tại não bộ. Trẻ mắc rối loạn ngôn ngữ sẽ gặp khó khăn trong việc trao đổi thông tin, giao tiếp với mọi người xung quanh bằng lời nói. Có thể nói khó, nói ngọng, khó trình bày mong muốn bản thân, không hiểu lời nói,…

2. Nguyên nhân

     Nguyên nhân của rối loạn ngôn ngữ chưa xác định rõ ràng, nhiều yếu tố được cho là góp phần gây ra rối loạn này.

     Rối loạn ngôn ngữ ảnh hưởng đến dây thanh âm, cơ, dây thần kinh, và các cấu trúc khác trong cổ họng. Nguyên nhân gây ra có thể bao gồm:

• Tổn thương dây thanh âm
• Tổn thương não
• Yếu cơ
• Yếu cơ hô hấp
• Đột quỵ
• Polyp hoặc nốt trên dây thanh âm
• Liệt dây thanh âm

     Trẻ mắc phải những rối loạn sức khỏe tâm thần khác hoặc có bệnh nội khoa cũng có thể gây rối loạn ngôn ngữ:

• Rối loạn phổ Tự kỷ
• Rối loạn tăng động giảm chú ý
• Đột quỵ
• Ung thư vòm miệng
• Ung thư thanh quản
• Bệnh Huntington
• Chứng mất trí
• Bệnh xơ cứng teo cơ một bên (Bệnh Lou Gehrig)

3. Phân loại

Rối loạn ngôn ngữ Broca: Khả năng thông hiểu còn tốt, những khả năng diễn đạt kém, có thể nói được, nói nhát gừng và lặp lại yếu kém. Dạng này được đặc trưng bởi sự tổn thương tại các vị trí như vùng nắp trán, hồi trán giữa, vùng vỏ não vận động thấp.. Rối loạn ngôn ngữ dạng Broca có thể xảy ra ở người lớn sau khi bị chấn thương hay đột quỵ não

Rối loạn ngôn ngữ vận động xuyên vỏ: có khả năng thông hiểu và lặp lại ở mức độ ổn định nhưng lại không diễn tả được, lời nói, ngôn ngữ trở nên lộn xộn. Các tổn thương liên quan đến tình trạng này thường nằm ở bất cứ vị trí nào trên thùy trái

Rối loạn ngôn ngữ cảm giác xuyên vỏ: thường gặp ở những bệnh nhân gặp tổn thương tại vị trí nối giữa thái dương – đỉnh – chẩm phía sau hồi thái dương trên. Với dạng này trẻ có khả năng diễn đạt và lặp lại ổn, tuy nhiên khả năng thông hiểu lại rất yếu kém.

Rối loạn ngôn ngữ xuyên vỏ hỗn hợp: khả năng diễn đạt và thông hiểu còn ở mức độ tốt, tuy nhiên khả năng lặp lại kém. Các tổn thương liên quan đến tình trạng này có thể liên quan đến các tổn thương tại vùng vận động và vùng cảm giác.

Rối loạn ngôn ngữ Wernicke: còn gọi là rối loạn ngôn ngữ cảm giác, thường gặp do tổn thương tại vùng thái dương trên. Trẻ có thể giao tiếp lưu loát, phát âm bình thường, tuy nhiên gặp khó khăn trong việc hiểu người khác nói gì hay trả lời những câu hỏi của người khác.

Rối loạn ngôn ngữ dẫn truyền: liên quan đến các tổn thương khu trú ở tiểu thùy đỉnh dưới trái. Trẻ có khả năng diễn đạt và thông hiểu như bình thường, chỉ gặp khó khăn ở khả năng lặp lại, ví dụ như khi kể chuyện thường lộn xộn, không rõ ràng

Rối loạn ngôn ngữ toàn bộ: đây là một dạng đặc biệt nghiêm trọng, trẻ mất cả ngôn ngữ cảm giác và ngôn ngữ. Các tổn thương liên quan bao gồm cả một vùng lớn ở trung tâm nói ở vùng trước cùng vị trí rãnh vỏ não Rolando phía sau.